01 jun 2018 – Doos van Pandora

Door: lukas  |  2018

Op 30 januari 2015 schreef ik in mijn blog: Toen ik in 2006 met een tweetal collega-journalisten een weekje doorbracht in Sarajevo besloten wij om naar het monument voor de gesneuvelde journalisten te gaan. Een foto van dat monument (een plaquette) staat op deze website. Er staat: “Het eerste slachtoffer in een oorlog is de waarheid” en niets is minder waar.

Dat bleek ook deze week maar weer toen uitkwam dat de Russische journalist Babtsjenko samen met de Oekraïense geheime dienst zijn eigen dood in scene zette om een moordcomplot in de schoenen van het Kremlin te schuiven.

Zeker journalisten, maar niet alleen zij, hebben een rol in de strijd tegen nepnieuws. Ik heb er moeite mee dat het uitgerekend een journalist is, die zich van dit instrument (volgens de NOS heet het pseudocide) bedient. Maar ik vrees dat we ons ook daar maar bij moeten neerleggen. Net als oorlog zelf lijkt dit ook onuitroeibaar geworden: nepnieuws.

Op ons, woordvoerders, nieuwsmakers en professionele communicators rust de taak om betrouwbaar en zorgvuldig om te gaan met het nieuws en de waarheid. Alleen dan mogen we er op vertrouwen dat journalisten óók betrouwbaar en zorgvuldig zijn. Zo zijn de regels van het spel altijd geweest. Nepnieuws verstoort steeds meer die balans, tot nu toe met name door nieuwsmakers die journalisten voor de gek hielden. Laten we hopen dat Babtsjenko een uitzondering is en geen doos van Pandora heeft geopend. Want dan is het einde zoek.