12 feb 2016 – Metacommunicatie

Door: lukas  |  2016

Een van de volgers van dit blog schreef me dat een blog over communicatie eigenlijk een vorm van metacommunicatie is. Dat vind ik goed bedacht. Metacommunicatie is communicatie over de communicatie zelf. Dus als je bijvoorbeeld tijdens een inhoudelijk gesprek plotseling afwijkt van de inhoud en het gaat hebben over het gesprek zelf. Typische voorbeelden van metacommunicatie zijn: “Ik vind het vervelend dat je dat zegt,” “Ik vind dat een flauwe manier van discussiëren” of “Waarom moet je dat er nu weer bijhalen, daar gaat het nu toch niet om?”

Het kan ook subtieler, en dat is voor een woordvoerder soms een handig middel. Je kan bijvoorbeeld op een lastige of niet ter zake doende vraag reageren met: “Waarom stel je mij die vraag eigenlijk?” Het wil best nog wel eens lukken om daarmee het gesprek een andere wending te geven. Of “Als je dat er ook bijhaalt, wordt dit een heel andere gesprek.”

Het op die manier inzetten van metacommunicatie is geen flauw trucje om van een moeilijke vraag af te komen. Het helpt jou en je gesprekspartner om heel duidelijk te maken a. waar het gesprek over gaat en b. wat je van elkaar mag verwachten in het gesprek. Soms stellen journalisten namelijk ook wel eens vragen in de wilde weg, zomaar, om te kijken wat er gebeurt. Als je daar al te vlot in meegaat, weet je niet waar het naar toe gaat. Zoals ik al eens eerder schreef: in een goed vraag-en-antwoordgesprek helpen de deelnemers elkaar om het voor allebei nuttig te maken. De inzet van metacommunicatie is daarbij een nuttig instrument.